Enkomputiligis Don HARLOW

La husaro

de Aleksandr Sergejeviĉ PUŜKIN


HUSARO
de Aleksandr Sergejeviĉ PUŜKIN
elrusigis Vasilij DEVJATNIN
El Fundamenta Krestomatio, Rickmansworth: The Esperanto Publishing Company, 1954, paĝoj 317-321

LA HUSARO
de Aleksandr Sergejeviĉ PUŜKIN
elrusigis KALOCSAY Kálmán
El Tutmonda Sonoro, Budapeŝto: Hungara Esperanto-Asocio, 1981, paĝoj 419-422

Ĉevalon sian li purigis,
Estante forte kolerega,
Kaj diris: "min diablo igis
En loko loĝi malbonega!

Ni ĉiam tie ĉi restadas
En turka kvazaŭ batalado:
Nur solan supon ni manĝadas
Kaj eĉ ne pensas pri drinkado.

Kaj mastro tie ĉi malbona,
Malbonan havas li edzinon....
Nek via skurĝ', nek vorto bona
Admonas tie ĉi virinon

Jen urbo Kiev! Lando kia!
En buŝon falas mem buletoj,
Kaj vinon havas domo ĉia,
Kaj kiaj tie virinetoj!...

Ne estas eĉ domaĝ', je Dio,
Sin mem pro ili pereigi!
Malbone estas nur per tio...."
-- Per kio? volu min sciigi! --

Kaj li komencis plibonigi
Lipharojn. "Eble ne timulo,
Li diris, estas vi, sed igi
Vin miri povas mi -- spertulo.

Aŭskultu: regimento nia
Ĉe Dnepro larĝa enlokiĝis.
Mastrino estis bona mia,
Kaj tombon ŝia edz' foriĝis.

Kun ŝi mi baldaŭ amikiĝis;
Ni vivis pace, tute bone.
Al mi Mario humiliĝis,
Ne diris vorton eĉ malbone.

Se mi malsobra estis tute,
Ŝi mem min zorge kuŝigadis;
Ŝi ĉiam tute sendispute
Al ĉio tuj mem konsentadis.

Feliĉan vivon mi pasigis,
Kaj longe tiel vivus eble, --
Sed jen subite ĵaluzigis
Min io, -- mem diabl' kredeble.

Mi pensis: kial baptanino
Sin levas nokte? kion volas?
Tre juna estas ŝi virino,
Kaj tial eble ŝi petolas!...

Mi observadi ŝin intencis.
Jen foj' ne dormis mi (en korto
Jam estis nokto, kaj komencis
Bruegi vent' kun granda forto).

Kaj vidas mi: ŝi forrampetis,
De forno prenis ŝi karbeton,
Min tre facile pripalpetis,
Disblovis apud forn' fajreton;

Ŝi ekbruligis kandeleton,
Kun ĝi angulon ŝi foriĝis,
De tie prenis boteleton,
Sur balailon ŝi sidiĝis;

Ŝi senvestiĝis kaj, sorbinte
El boteleto, ŝi tra tubo,
Sur balailo sidiĝinte,
Tuj malaperis, kvazaŭ nubo.

-- Ŝi eble estas sorĉistino, --
Mi pensis kaj de forn' rapidas,
Por vidi sorĉon de virino;
Kaj jen mi boteleton vidas;

Mi flaris: ia acidaĵo....
Mi plankon ŝprucis el botelo:
Forflugis -- kia mirindaĵo! --
Kaj forna forko kaj sitelo!

Sub benko katon mi ekvidis,
Sur ĝin mi ŝprucis el botelo:
Ĝi ternis tuj kaj ekrapidis
Subite fornon post sitelo.

Sur ĉion ŝprucis sen kompato
Jam mi per tuta forto mia, --
Kaj ĉio: tablo, benko, pato
Forflugis unu post alia.

Al ili mi ne volis cedi
Kaj trinkis mem per unu fojo
Restaĵon.... Ĉu vi povas kredi?
Mi ekaperis tuj en vojo:

Mi flugas, -- kien? mem ne scias,
Kun forto tranĉas nur aeron,
Al steloj mi: "pli dekstren" krias....
Kaj jen ekfalis mi sur teron.

Jen mont'. Sur ĝi kaldronoj bolas,
Kaj oni faras ian ludon,
Kantadas, fajfas kaj petolas,
Kun granda ran' edzigas judon.

Mi kraĉis.... Flugas jen Mario:
"For! hejmen kuru, petolulo!
Vin oni tuj formanĝos!..." -- Kio?!
Nu, mi ne estas timemulo!

Min ne timigu! Kie vojo
Al hejmo estas? -- "Jen sidiĝu
Sur fornan feron, -- kun malĝojo
Respondas ŝi, -- kaj tuj foriĝu!"

Vi volas, ke husar' sidiĝu
Sur fornan feron?! Baptanino,
Mi petas vin, ne freneziĝu,
Ne estu ja malsaĝulino!...

Ĉevalon!... "Prenu, malsaĝulo!"
Ŝi efektive diris veron:
Jen antaŭ mi ĉeval'-bravulo
Per hufo forte batas teron.

Sidiĝas mi kun brava vido
Sur ĝin kaj trovi bridon penas,
Sed vane! Rajdas mi sen brido --
Kaj tuj al forno ni alvenas.

Kaj jen mi tion saman vidas....
Ĉevalo tute jam forestis,
Kaj mi sur benko rajde sidas....
Jen kia strang'-okazo estis!"

Kaj li daŭrigis plibonigi
Lipharojn. "Eble ne timulo,
Li diris, estas vi, sed igi
Vin miri povas mi spertulo."
Ĉevalon striglis li kolere
kaj grumblis li kun gala moko:
"Min la diablo portis, vere,
al tiu ĉi damnita loko!

Kiel en turka batalado,
ni tiel aĉe stati devas.
Ĉiam nur supo en la plado,
pri vino -- ni jam eĉ ne revas.

Malbona mastro kaj malbona
mastrino per rigardoj pikas,
nek bona vort', nek skurĝ' admona
virinon tie ĉi saĝigas.

Hej, urbo Kiev! Kia lando!
En ĉiu domo bonaj vinoj,
per si en buŝon falis frando,
kaj kiaj tie la virinoj!

Vi sub okula sorĉ', je Dio,
por ili ne domaĝus morti.
Malbona estas, hm, nur tio..."
-- Nu, kio? Volu do raporti! --

Li fiere tordis la lipharojn:
"Do, vi ne estas ja stupviro,
sed, fraĉjo, mi -- mi spertis farojn,
pro kiuj vin frapegos miro.

Orelu nun. La garnizona
restado estis ĉe la Denpro.
Mastrinis min vidvino bona
(la edzon murdis ia febro).

Jam baldaŭ bone ni rilatis;
dorlotis min marusja bela.
Se mi kelkfoje ŝin trabatis,
toleris ŝi sen vort' ribela.

Kiam mi estis tre ebria,
ŝi enlitigis min kaj flegis.
Mi palpebrumis: "Perlo mia".
Neniam ŝi kverele blekis.

Ni tiel vivis en agrablo
Kaj vivus longe, sed konfuzis
min io, eble la diablo,
kaj mi subite ekĵaluzis.

Kial la baptanin' sin ŝtelas
el lito en la nokt' malfrua?
Ŝi, juna sango, kien celas?
Ĉu al petolo rendevua?

Mi pensis, kaj observis vigle,
kaj iunokte ne ekdormis.
Ekstere nokto kuŝis nigre,
kaj ĉirkaŭ l' domo vento ŝtormis.

Mi vidis: ŝi moviĝas lite,
trapalpe mian dormon provas,
el lit' al forno pasas glite,
el arda karbo fajron blovas,

kaj ekbruligas kandeleton,
angulon iras piedpinte,
poste, de tie boteleton
kaj balailon elpreninte,

nudigas sin la dolĉa pupo,
ektrinkas, de l' botelo klukas
tri glutoj -- kaj tra l' kamentubo
sur balailo ŝi forflugas.

Do, sorĉistin' vi estas, kara?
Mi pensis, kaj de l' lit' min puŝis.
Ni vidu! Jen -- la sorĉofara
botel' en la angulo kuŝis.

Mi flaris ĝin -- fi, ĝi fetoris.
Mi verŝis el ĝi al la planko.
Miraklo! Hip hop! Forkamforis
la forna fork' kaj forna stango.

Sur benko, tie kato sidis,
mi ĝin aspergis per la sorĉo.
Ĝi ternis. Huŝ! Ĝi postrapidis
la forkon tuj tra l' forna gorĝo.

Mi nun aspergis per la feĉo
ĉi tien, tien, dise, blinde.
Jen: poto, tablo, benko, seĝo
tuj malaperis forfluginte.

Diablon! Kuraĝul' ne cedas!
Husar', gustumu ĉi mielon!
Mi glutis ĉiom. Ĉu vi kredas,
ĉu ne -- mi flugis en ĉielon.

Mi flugas, kien -- mem ne scias,
mi tranĉe sagas tra l' aero,
al stel' renkonta "dekstren!" krias,
pum! fine falas al la tero.

Jen monto. Ĉirkaŭ kaseroloj
amaso ludas, ege kriĉas
inter voluptaj fipetoloj.
Kun rano dance jud' pariĝas.

Mi kraĉas, preta por ekklaĉo...
Alflirtas jen Marusja krie:
"He! Hejmen! Oni vin, bubaĉo,
formanĝos tuj! For de ĉi tie!"

"Ĉu min timigi? Hejmen? Bone!
Sed kiavoje?" "Jen, eksidu
sur forna stango! Rajdu do, ne
gapadu, malbenit', rapidu!"

"Husar' sur forna stang'? Absurdo!
Ĉu tiel do vi min estimas?
Vi freneziĝis, mia turto!
La senaŭtigon vi ne timas?

Ĉevalon" "Jen ĝi, idioto!"
Kaj vere ja, ĉevalo bela
aperis nun en fajra troto:
ĉeval' danckrura kaj silkfela.

Mi do tuj husarmaniere,
hip hop, sur ĝian dorson saltis.
Brid' mankis. Manku! Traaere
ni flugis kaj -- ĉe l' forno haltis.

En sama stat' mi ĉion vidis
Forestis la ĉeval, rajdpoze,
firmtene mi mem kruce sidis
sur -- benko. Ĉu ne kurioze?"

Li fiere tordis la lipharojn:
"Nu, vi ne estas ja stupviro,
sed, fraĉjo, mi -- mi spertis farojn,
pro kiuj vin frapegos miro."