Enkomputiligis Don HARLOW
|
|
Enkomputiligis Don HARLOW |
En ĉi tiu paemo Burns satiras vilaĝon pedagogon, John Wilson, kiu por iom pligrandigi simn enspezon starigis spicbutikon, en kiu li komencis vendi ankaŭ drogojn, kaj poste pretendis eĉ preskribi kaj kuraci. Burns moknomas lin "D-ro Hornbook".
Hornbook signifas abocolibro, alfabetumo.
|
La libroj ofte nur mensogas. Paroloj ankaŭ veron mokas; iam eĉ pastroj sin delogas dum pi-ekstazo kaj diras, kion ne apogas la sankta frazo. Sed jena sperto iuvespere al mi okazis, same vere kiel loĝas Satano infere -- aŭ en Dublino. (Ke li ĝisvenas nin, cetere, estas ĉagreno.) Vilaĝe mi bieron trinkis, sed min ebrio ne tre svingis: mi ja zigzagis, sed ne blindis pri la direkto, kaj arbojn, ŝtonojn mi distingis de gnom' kaj spektro. La montojn mi rimarkis, ĉar sur ili brilis la lunklar'. 1a lunokornojn sen erar'. mi nombri penis; sed ĉu ĝi havis tri aŭ kvar mi ne divenis. Post suprenmarŝo mi deklive gravitis muelejon drive. Per bastonpuŝ' mi min aktive de stumblo gardis; sed, malgraŭ volo, jen pasive mi ekboardis. Subite io ekaperis, kio timige min ŝancelis: falĉilo super ŝultro ŝvelis kun longa beko; triforko ĉe la man' danĝeris sur bastonego. Ĝi altis plenajn ulnojn du. Strangega form' -- mi gvatis plu: la ventro estis nur vaku', kaj ĝiaj gamboj sin strekis magre, longe -- nu kvazaŭ du krampoj. "Salut'!" mi diris. "Kamarado, ĉu falĉns vi dum la sentado?" Ĝi haltas kvazaŭ aŭtomato, sed ne palrolas. Fine mi diris: "Nu do, frato, vi kien volas?" Kavvoĉis ĝi: "Mi estas Morto. Ne timu -- "Huj" mi diris, "for do!" Ĉu marŝu mi al via korto por vivestingo? Rezistos mi al tia sorto: vidu, jen klingo!" -- "Amiko, for la tranĉileton," li diris. "Mi ja havus preton rebati tian fuŝ-impeton. Mi vian ardon Zorgas ne pli ol kraĉoĵeton trans mian barbon." -- "Nu bone," diris mi kontente. "La manon donu do konsente, kaj ni sidiĝu kruretende; ĉar vi, ĉu ne, ĉe l' homa gento lastatempe laboris tre!" -- "Jes ja," li ĝemis, kappendole. " Jam longan tempon mi deĵore devas krudbate kaj strangole vivon forpreni. Eĉ Morto devas perlabore sin vivoteni. "De kvinmil jaroj -- iom pli -- mi buĉas jam laŭ profesi'; kaj ĉiam vane kontraŭ mi oni intrigas; ĝis venis iu Librum -- fi, li min timigas! "Jes, Joĉjo Librum de l' vilaĝo. Diablo rostu lin en kaĝo! Pro studo tra l' Galena paĝo tiel arogas li, ke l' infanoj kun kuraĝo min puŝas, mokas! "Jen, per ĉi forko, ĉi falĉilo, mi murdis milojn laŭ deziro: sed nun, pro la Libruma ŝmiro kaj kurac-kurso, ili ne vundas pli ol spiro de fluga furzo! "Hier' vespere ĵus, mi sobre ĵetis la forkon belmanovre. Malpli bonĵete mi jam ofte murdis -- sed ĝi nur vibris sur la osto povre, nenio pli! "Jen staris Librum, kies apliko armis ĉi korpon, kun efiko tia, ke l' forko post la piko malakris -- ta! Ĝi por trapiko de brasiko ne taŭgis ja! Kolere mi ekfalĉis vaste kaj preskaŭ renversiĝis haste! Sed la apotekist' aŭdace faris obstinon. La klingo kvazaŭ batis face en granit-minon! "Vidu, ĉi homo eĉ talentas pri tiuj, kiuj al li fremdas. Ili, kun sin kako, sendas brasikfolion. Tuj la malsanon li flarsentas, donas pocion! "Segiloj, kupoj kaj sifonoj, skatoloj, klingoj kaj flakonoj kun ĉiaj formoj kaj fasonoj ĉe li amasas; kaj ĉiujn laŭ latinaj nomoj li flue klasas! "Kalkojn el tero kaj arbaroj, eĉ sal marinum el la maroj kaj aqua fontis por gargaroj li havas kvante; farina eĉ el pizoj, faboj, tuj laŭdemande! "Estas eĉ novaj drog-formuloj: ungo-pulvor' de forfikuloj, alkala sal' el muŝ-fibuloj en fajna blanko; pura urino de kukoloj sen ajna manko!" Mi kriis: "Ve por tombo-Joĉjo: al li rustiĝos la pioĉo! Ln kampon, kie nun laŭ plaĉo bovidoj herbas, disŝiros jam la plugilaĉo -- nenio helpas!" La monstro ekrikanis: "Hu! Ne urĝas tia hot kaj pru. La kampo ja fosiĝos plu, ĉar baldaŭ sur la spaco svarmos tomba tru'. Atendu nur! "Se mi mortigis sur litmolo unun per tranĉo aŭ strangolo, Librum hodiaŭ, pro fervoro de l' damna lerto, sternis jam dek en mortotolo per drogrecepto! "Teksisto brava, kiu trovis, ke l' edzinlango tro sin movis, por ŝia kapdoloro provis medikamenton. L' edzino al la lit' sin ŝovis kaj en silenton... "Misfarta iu lordo estis, ia koliko lin molestis. Lia solfil' al Librum gestis, pagis sufiĉon. Pro ŝafoj du la filo festis sian lordiĝon! "Knabino hela certan pomon manĝis, kaj sentis etan vomon. Por kaŝi sian hont-simptomon, al li ŝi paŝis. La honton en eternan domon ŝi baldaŭ kaŝis. "Per tiaj kazoj vi komprenas, kiel ĉi Librum intervenas. Tiel li buĉas kaj venenas kaj gajnas eĉ! Sed min de mia predo ĝenas per sia feĉ'! "Sed ĉit! mi jam rivelos savon flustre en vian orelkavon. Mi trafos tiun vantan pavon kun nepra bato, kaj sternos lian fi-kadavron sur mortoplato! "Vi ja ne elbabilos ĉu? --" Sed ve, la turhorloĝo tuj anoncis peze: unu, du. Do, sen eskorto, mi migris mian vojon plu. Same la Morto. |